Antenne techniek door Marten v/d Velde, PA3BNT. 

Deel 4,  Zepp & J-pole antenne

Een artikelen reeks over antenne techniek.

 

TERUG

Tekeningen door Tom,PA2IP.

Een veel gebruikte antenne voor de 80 meterband is de Zepp of Zeppelin-antenne. Deze antenne dank zijn naam aan het gebruik bij de vorige grote luchtschepen. De antenne werd gewoon meegesleept. Het is een halve golf straler die aan één kant wordt gevoed met een hoogohmige symmetrische voedingslijn. We noemen dit spanningsvoeding. We weten nu dat de impedantie van een antenne na een halve golf antennelengte weer gelijk is aan het punt een halve golf eerder. De fase is nu wel omgekeerd. Gaan we uit van een hoogohmig punt dan is de impedantie na ¼λ laag geworden om ¼λ verder weer hoog te worden enz.
We kunnen een antennedraad of voedingslijn dus gebruiken als impedantie transformator eenvoudig weg door de lengte zodanig te kiezen dat de zender de juiste impedantie ziet. Door de voedingslijn dubbel uit te voeren ontstaat een symmetrische aansluiting die niet straalt. Zie figuur 7. De J-pole of J-antenne berust op het zelfde principe als de Zepp antenne. Deze antenne wordt veel gebruikt als rondstraler voor de 2 meterband. Ook bestaan er uitvoeringen voor de tien en zes meterband en ook voor 70cm. De antenne bestaat uit een straler met een lengte van ½λ en wordt gevoed door een kwartgolfstub. Onderaan de stub is de impedantie nul Ohm zodat de antenne hier kan worden bevestigd aan de mast. Zie figuur 8a.

 

Meestal wordt deze antenne gevoed met 50 Ohm coaxkabel op een punt nabij het nulpunt onderaan waar de impedantie overeenkomt met de karakteristieke impedantie van de coaxkabel. De kern verbindt men met de langestaaf en de mantel met de korte. We voeden een symmetrische kwartgolfstub met een asymmetrische voedingslijn, waardoor de symmetrie is verstoord en de coaxkabel mantelstroom voert. (Wordt later in de serie artikelen behandeld) We kunnen dit probleem omzeilen door de stub coaxiaal uit te voeren, waardoor de spertop– of fietspomp antenne ontstaat volgens figuur 8b

 

De kern van de coax kabel komt aan de binnen geleider van de stub en de mantel aan de pijp op het punt waar de impedantie 50 Ohm is.

73, Marten, PA3BNT

VERON